Sự thật về sâm Ngọc Linh: Có bao nhiêu người đang bị “lừa” mà không biết?

Sự thật về sâm Ngọc Linh: Nguồn gốc

Sâm Ngọc Linh là loài sâm đặc hữu của Việt Nam, chỉ mọc tự nhiên ở vùng núi Ngọc Linh - nơi giáp ranh giữa hai tỉnh Quảng Nam và Kon Tum.

Loài sâm này được phát hiện vào năm 1973 bởi dược sĩ Đào Kim Long, khi ông là cán bộ của Ban Dân y Khu 5. Trong một chuyến khảo sát dược liệu tại vùng núi Ngọc Linh (thuộc tỉnh Kon Tum ngày nay), ông đã tìm thấy loại sâm lạ mọc dưới tán rừng sâu. Sau nhiều nghiên cứu, loài cây này được xác định là một giống sâm mới thuộc họ ngũ gia bì, và sau này được đặt tên là sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis).

Điều kiện để sâm Ngọc Linh sinh trưởng rất khắt khe. Cây chỉ sống ở độ cao trên 1.500 mét, nơi có khí hậu mát lạnh quanh năm, độ ẩm cao, đất rừng nhiều mùn và chưa bị khai phá. Vì vậy, loài sâm này không thể trồng đại trà ở các vùng thấp hay vùng khí hậu khô nóng.

Hiện nay, chỉ có hai vùng trồng được công nhận đạt chuẩn, gồm:

• Huyện Nam Trà My (tỉnh Quảng Nam)

• Huyện Tu Mơ Rông (tỉnh Kon Tum)

Hai địa phương này được cấp mã vùng trồng chính thức, và là nơi duy nhất sâm Ngọc Linh có thể phát triển đúng với đặc tính tự nhiên. Nhờ đó, sâm trồng tại đây có hàm lượng saponin cao, dược tính mạnh và được đánh giá vượt trội so với các loại sâm nổi tiếng trên thế giới.

Sự thật về sâm Ngọc Linh: Vì sao giá luôn đắt đỏ?

Khi nhắc đến sự thật về sâm Ngọc Linh, giá cả là điều khiến người ta băn khoăn nhiều nhất. Vì sao sâm Ngọc Linh lại có giá cao ngất ngưởng, từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng/kg. Lý do chính nằm ở các yếu tố sau:

• Thời gian trồng lâu: Sâm cần tối thiểu 5 - 7 năm mới có thể thu hoạch. Một số củ có tuổi đời trên 10 năm.

• Điều kiện sinh trưởng khắt khe: Sâm chỉ sống trong bóng râm, đất rừng nguyên sinh, giàu mùn hữu cơ. Không thể trồng đại trà như các loại cây khác.

• Giá trị dược chất: Sâm Ngọc Linh có 104 hoạt chất quý và có đến 84 loại saponin - cao nhất trong các loài sâm trên thế giới.

• Nguồn cung hạn chế: Sản lượng mỗi năm rất ít. Nhu cầu thị trường lại tăng cao nên giá luôn bị đẩy lên.

Sự thật về tác dụng của sâm Ngọc Linh

Một trong những điểm khiến người mua dễ bị nhầm lẫn về sự thật về sâm Ngọc Linh là các công dụng được “thần thánh hóa” quá mức.

Sâm Ngọc Linh được sử dụng như một loại dược liệu quý giúp:

• Tăng đề kháng, cải thiện hệ miễn dịch

• Giảm mệt mỏi, suy nhược, hỗ trợ phục hồi sau bệnh

• Ổn định huyết áp và tăng tuần hoàn máu

• Giúp ngủ ngon, giảm stress, cải thiện trí nhớ

• Chống oxy hóa, làm chậm quá trình lão hóa

• Hỗ trợ phòng ngừa và điều trị ung thư

Tuy nhiên, không nên xem sâm như “thần dược”. Sâm không thay thế thuốc chữa bệnh. Tác dụng còn phụ thuộc vào liều lượng và cách dùng phù hợp với từng người.

Sự thật về sâm Ngọc Linh giả

Thị trường sâm hiện nay bị nhiễu loạn bởi hàng loạt loại sâm giả, sâm lai hoặc tam thất hoang đội lốt sâm Ngọc Linh. Dưới đây là một số chiêu trò thường gặp:

• Dùng củ tam thất hoang, ngâm hóa chất cho giống màu sâm

• Làm giả sẹo tự nhiên của củ sâm để giả mạo tuổi sâm

• Gắn nhãn “sâm Ngọc Linh” lên củ sâm Trung Quốc

• Bao bì sơ sài, không có giấy kiểm định hay truy xuất nguồn gốc

Nhiều người bỏ ra hàng chục triệu đồng nhưng lại nhận về củ sâm không có giá trị dược liệu, thậm chí có thể gây hại nếu chứa chất độc hoặc vi khuẩn. Đây chính là phần sự thật về sâm Ngọc Linh mà ít người biết đến, bởi đằng sau vẻ ngoài đẹp đẽ có thể là một củ sâm không có giá trị.

Cách nhận biết sâm Ngọc Linh thật

Để không bị lừa, bạn nên chú ý một số đặc điểm thật của sâm Ngọc Linh:

• Thân màu nâu đỏ, có rễ ngang phát triển hình chân vịt

• Củ không quá tròn, có nhiều vết sẹo do mỗi năm mọc một đốt

• Khi cắt ra có mùi thơm nhẹ, vị đắng dịu sau đó ngọt hậu

• Lá sâm mọc thành tán 3 - 5 nhánh, cuống dài và gầy

Đặc biệt, nên mua sâm có giấy kiểm định và thông tin vùng trồng rõ ràng. Các công ty uy tín thường có mã QR truy xuất từng củ sâm, giúp bạn an tâm hơn khi sử dụng.

Sự thật về sâm Ngọc Linh: Không phải càng to là càng lâu năm

Nhiều người nghĩ rằng củ càng to thì càng lâu năm. Nhưng thực tế, kích thước không phản ánh đúng tuổi. Có những củ nhỏ nhưng rất già, do mọc ở nơi thiếu ánh sáng hoặc thiếu dinh dưỡng.

Vì vậy, muốn đánh giá chính xác tuổi sâm, cần dựa vào:

• Số lượng đốt trên thân sâm

• Vết sẹo trên củ

• Giấy chứng nhận kiểm định của đơn vị trồng sâm

Sâm trồng có tốt bằng sâm tự nhiên?

Trước đây, người ta thường chuộng sâm rừng tự nhiên. Nhưng hiện nay, sâm Ngọc Linh trồng ở vùng chuẩn như Nam Trà My vẫn đảm bảo dược tính cao, nếu được trồng đúng cách.

Sâm rừng ngày càng hiếm. Hầu hết sâm trên thị trường hiện nay là sâm trồng. Quan trọng là trồng ở đâu, có kiểm soát quy trình hay không. Một số doanh nghiệp như TRIMICO áp dụng mô hình khép kín: trồng - khai thác - chế biến và phân phối, giúp đảm bảo chất lượng.

Có nên dùng sâm Ngọc Linh hằng ngày?

Câu trả lời là có, nếu dùng đúng liều lượng. Sâm Ngọc Linh có thể dùng lâu dài để bồi bổ, nâng cao sức khỏe. Một số cách sử dụng phổ biến:

• Ngậm lát sâm tươi mỗi sáng

• Pha trà bằng lá sâm

• Sâm ngâm mật ong - dễ dùng, tiện bảo quản

• Sâm ngâm rượu - phù hợp với nam giới trung niên

Tuy nhiên, không nên lạm dụng. Người đang dùng thuốc đặc trị hoặc phụ nữ mang thai nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

Mua sâm Ngọc Linh ở đâu để đảm bảo thật?

Hiện nay, người mua nên ưu tiên các công ty có vùng trồng đạt chuẩn và nhà máy sản xuất rõ ràng. Một số tiêu chí chọn nơi mua uy tín:

• Có giấy kiểm định, hóa đơn, và thông tin lô trồng rõ ràng

• Có thể truy xuất mã QR từng sản phẩm

• Bao bì chuyên nghiệp, có tem chống hàng giả

• Được tư vấn cách dùng, liều lượng cụ thể

TRIMICO là một trong số ít doanh nghiệp sở hữu vườn sâm hơn 1.500m tại Nam Trà My, Quảng Nam - vùng lõi của sâm Ngọc Linh. Công ty áp dụng mô hình khép kín, giúp đảm bảo mỗi củ sâm đến tay người dùng đều là thật, đủ tuổi, đủ dược chất. LIÊN HỆ TRIMICO [ TẠI ĐÂY ] ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN CHI TIẾT SẢN PHẨM PHÙ HỢP VỚI NHU CẦU VÀ TÀI CHÍNH CỦA BẠN.

Sự thật về sâm Ngọc Linh không đơn giản là chuyện giá cao hay sâm quý. Quan trọng hơn, bạn cần hiểu rõ đặc điểm, cách nhận biết, và biết chọn nơi mua uy tín. Nếu nắm được những điều trên, bạn sẽ không bị đánh lừa bởi “vỏ ngoài” của củ sâm, và có thể tận dụng hết giá trị mà loài dược liệu quý này mang lại.